کمک فنرها با کنترل حرکت عمودی چرخ‌ها، به حفظ تماس دائمی آن‌ها با سطح جاده کمک می‌کنند و در نتیجه، چسبندگی و پایداری خودرو در هنگام رانندگی افزایش می‌یابد. این قطعات با جذب انرژی ناشی از ضربات وارده به خودرو، از انتقال این نیروها به بدنه و سرنشینان جلوگیری کرده و از ایجاد آسیب‌های احتمالی به اجزای خودرو ممانعت می‌نمایند. عملکرد صحیح کمک فنرها، باعث کاهش فشار بر سایر اجزای سیستم تعلیق و افزایش عمر مفید آن‌ها می‌شود. کمک فنرها به همراه سایر اجزای سیستم تعلیق، در بهبود هندلینگ خودرو و پاسخگویی آن به فرمان راننده نقش دارند.

1.     عمر کمک فنر چقدر است؟

عمر مفید کمک فنر خودرو تحت تأثیر عوامل متعدد و پیچیده‌ای قرار دارد که هر یک به نوبه خود بر عملکرد و دوام این قطعه حیاتی تأثیرگذار می‌باشند. از جمله مهم‌ترین عوامل مؤثر بر عمر کمک فنر می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• شرایط جاده
• شرایط آب و هوایی
• آلودگی سطح جاده
• عادات رانندگی
• وزن خودرو
• شرایط سیستم تعلیق و تایرها

2.     چه زمانی باید کمک فنر خودرو را تعویض کنیم؟

برای شناسایی و تشخیص عیوب احتمالی در کمک فنر خودرو، می‌توان از آزمون ساده‌ای به شرح زیر استفاده نمود:

1. ابتدا با خودرو مسافتی کوتاه را طی کنید تا کمک فنرها گرم شده و آماده بررسی شوند.
2. پس از طی مسافت کوتاه، خودرو را در مکانی امن و مسطح متوقف نمایید.
3. با احتیاط و دقت، پیستون کمک فنر را با دست خود نگه دارید. توجه داشته باشید که این کار باید با احتیاط کامل انجام شود تا از آسیب دیدن دست جلوگیری شود.
4. با استفاده از دست یا پای خود، به بدنه خودرو در ناحیه گلگیر، چندین بار فشار وارد کرده و آن را رها کنید. این عمل باعث فشرده و آزاد شدن کمک فنر می‌شود.
5. در صورت وجود هرگونه مشکل در کمک فنر، صداهای غیرعادی مانند تق‌تق، جیرجیر یا صدای ساییدگی از طریق میله کمک فنر به دست شما منتقل خواهد شد. این صداها نشان‌دهنده وجود مشکلاتی مانند سایش، نشتی روغن یا خرابی بوش‌های کمک فنر می‌باشد.

3.     خودرویم را چگونه از نظر کمک فنر چک کنم؟

خودرو را در مکانی امن و مسطح متوقف کرده و چرخ مورد نظر را به کمک جک از سطح زمین بلند نمایید. پس از جدا شدن چرخ از زمین، بخش پایینی کمک فنر را به آرامی در جهت بالا و پایین حرکت دهید. در این حالت، هیچ‌گونه لقی، صدای غیرعادی یا حرکت آزادانه‌ای نباید احساس شود. در صورت مشاهده هرگونه لقی یا صدای غیرعادی، باید به دقت نقاط اتصال کمک فنر به بدنه خودرو را بررسی نموده و در صورت شل بودن پیچ‌ها یا وجود هرگونه آسیب، نسبت به محکم کردن یا تعویض قطعه معیوب اقدام نمود. به منظور اطمینان از عملکرد صحیح سیستم تعلیق خودرو و به ویژه کمک فنر، نمایندگی سایپا کهربائی، به عنوان یکی از معتبرترین نمایندگی‌های سایپا در مشهد، توصیه می‌نماید که به صورت دوره‌ای نسبت به بررسی و عیب‌یابی کمک فنرها اقدام نمایید.

4.     خودم چطور کمک فنر ماشین را چک کنم؟

خودرو را در مکانی امن و مسطح متوقف کرده و چرخ مورد نظر را به کمک جک از سطح زمین بلند نمایید. با استفاده از وزن بدن، به قسمت گلگیر خودرو در محل مربوط به کمک فنر مورد نظر فشار وارد کرده و سپس به سرعت آن را رها کنید. پس از رها کردن گلگیر، به دقت به حرکت نوسانی خودرو توجه نمایید. در صورتیکه خودرو به راحتی به سمت پایین حرکت کرد و پس از رها شدن، بیش از دو بار به صورت قابل توجهی نوسان کرد، این نشان‌دهنده فرسودگی کمک فنر می‌باشد.

توجه! خودرویی که کمک فنر های آن فرسوده است، هنگام تست جاده، بیش از اندازه بالا و پائین و چپ و راست می شود.

5.     آیا نشتی روغن کمک فنر به معنای خراب شدن آن است؟

در صورت مشاهده نشتی روغن در کمک فنر، محل دقیق نشتی و میزان آن برای تشخیص سلامت قطعه بسیار حائز اهمیت است. بر اساس مشاهدات فنی، در صورتی که:

• محل نشتی روغن: کمی پایین‌تر از گردگیر (در نیمه بالایی لوله بدنه کمک فنر) باشد.
• در مدل‌های استرات: نشتی روغن تنها تا نشیمنگاه فنر مشاهده شود.

می‌توان نتیجه گرفت که کمک فنر هنوز عملکرد مناسبی داشته و نیاز به تعویض فوری ندارد. این امر نشان می‌دهد که میزان فرسودگی قطعه در مرحله اولیه بوده و با تعویض برخی از قطعات داخلی کمک فنر، مانند اورینگ‌ها و واشر‌ها، می‌توان عملکرد آن را به حالت اولیه بازگرداند.

6.     نشانه های خرابی کامل کمک فنر چیست؟

در صورتی که نشتی روغن در کمک فنر به صورت گسترده اتفاق افتاده و به قسمت‌های پایین‌تر لوله بدنه کمک فنر نیز سرایت کرده باشد، به‌ویژه در مدل‌های استرات که نشتی از نشیمنگاه فنر نیز عبور کند، این امر نشان‌دهنده فرسودگی شدید کمک فنر و ایجاد خلاصی در عملکرد آن است. در چنین شرایطی، تعویض کامل کمک فنر امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر می‌باشد.

7.     چرا طول ترمز ماشینم زیاد شده است؟

در صورت فرسودگی کمک فنر، هنگام ترمزگیری ناگهانی، قسمت جلوی خودرو بیش از اندازه به سمت پایین متمایل شده و چسبندگی لاستیک‌های جلو با سطح جاده کاهش می‌یابد. این امر منجر به افزایش طول مسیر ترمز و کاهش ایمنی خودرو می‌شود. همچنین، در هنگام شتاب‌گیری، قسمت عقبی خودرو بیش از حد بالا آمده و پایداری خودرو را کاهش می‌دهد.

کمک فنرهای فرسوده باعث می‌شوند که بدنه خودرو در هنگام پیچیدن، بیش از حد به سمت خارج پیچ متمایل شود. این امر کنترل خودرو را دشوار کرده و احتمال واژگونی یا انحراف از مسیر را افزایش می‌دهد.

فرسودگی کمک فنر باعث کاهش چسبندگی لاستیک‌های جلو با سطح جاده شده و در نتیجه طول مسیر ترمز افزایش می‌یابد. این امر می‌تواند در شرایط اضطراری بسیار خطرناک باشد.

8.     چرا لاستیک ماشینم به صورت گل‌گل ساییده می‌شود؟

لاستیک سایی غیر یکنواخت تایر که به صورت بشقابی شکل یا گل گل نمایان می شود، به دلیل عدم تماس مداوم چرخ با جاده بوده و نشانه خرابی کمک فنر می باشد.

9.     علت سایش یکنواخت آج تایر چیست؟

سایش یکنواخت تایر، اگرچه ممکن است در نگاه اول نشانه ای از سلامت سیستم تعلیق به نظر برسد، اما می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که بر عملکرد کلی خودرو تأثیرگذار است.

• عدم تنظیم زوایای چرخ ها
• عدم تنظیم باد چرخ ها
• فرسایش اجزاء و قطعات دیگر سیستم تعلیق
• مناسب نبودن عادت ها و شیوه های رانندگی

جالب توجه است که عواملی که باعث سایش یکنواخت تایر می‌شوند، به نوبه خود می‌توانند عمر مفید کمک فنر را نیز کاهش دهند. به عبارت دیگر، این عوامل نه تنها نتیجه‌ای از فرسودگی کمک فنر هستند بلکه می‌توانند باعث خرابی زودهنگام آن نیز شوند.